Baza Wiedzy
Dzięki pracy pszczół wszyscy zyskujemy
Pszczoła to miód, wosk i pyłek – obraz pasieki dziadków częstujących miodem prosto z ula. Myśląc o pszczołach najczęściej utożsamiamy ją z tą, która jest najbliższa człowiekowi – z pszczołą miodną Apis mellifera L. jednym z 16 tys. opisanych gatunków nadrodziny pszczół. W Polsce występuje obecnie około 470 gatunków pszczół. Pszczoła więc nie jedno ma imię, jednak każdy z nich odgrywa ogromne znaczenie dla naszego środowiska, a przez to na nas samych.
Pszczoły – owady do zadań specjalnych
78% gatunków roślin występujących w naszej szerokości geograficznej zapylana jest przez owady. Plony ponad 60 gatunków uprawianych w Polsce są w pełni uzależnione od zapylaczy. Wszystko to sprawia, że w świecie roślin mamy do czynienia z ogromną konkurencją o ich względy.
Rośliny kwiatowe i owady w procesie wspólnej ewolucji doskonale przystosowały się do wzajemnej współpracy. Dzięki niej rośliny zwiększają efektywność zapylenia. Z drugiej strony owady uzyskują nagrodę w postaci pokarmu białkowego (pyłku) i energetycznego (nektar). Owady przenoszą pyłek z pręcików jednego kwiatu na znamię słupka drugiego, tego samego gatunku. W ten sposób dochodzi do niezwykle korzystnego zapylenia krzyżowego. Efekt? Znaczny wzrost plonu nasion i owoców, a także ich lepsza jakość. Wartość zapylenia obserwujemy także u tych roślin, które wykazują cechy samopłodność.
Owady zapylają – wszyscy zyskujemy!
Praca pszczół i dzikich zapylaczy pozwala znaczne zwiększyć plony upraw bez jakiejkolwiek ingerencji, a czasem i wiedzy plantatora. Do najważniejszych gatunków roślin uzależnionych od zapylenia przez owady należą rośliny sadownicze, rzepak, gryka, gatunki zielarskie i warzywa, a w szczególności ich plantacje nasienne.
Na 100 gatunków roślin będących źródłem 90% żywności na świecie, aż 71 to gatunki zapylane przez pszczołę miodną i pszczoły dziko żyjące – trzmiele i pszczoły samotnice. 265 mld euro zysków dla światowej gospodarki jest corocznie generowana dzięki pracy pszczół. Dla porównania PKB naszego kraju nie przekracza 470 mld euro! Pszczoły są więc najważniejszą grupą zapylaczy, która uczestniczy w produkcji 1/3 całej żywności na świecie.
Zapylanie roślin uprawnych to jednak nie wszystko. Pszczoły odpowiadają także za utrzymanie różnorodności ekosystemów naturalnych i półnaturalnych.
Pszczołom zawdzięczamy na prawdę wiele, dlatego warto je bliżej poznać, dbać o nie i wspierać…