Baza Wiedzy
Królowa pszczela i jej obowiązki. Jak ją rozpoznać?
Królowa pszczela i jej obowiązki. Jak ją rozpoznać?
Królowa – u owadów społecznych samica odpowiedzialna za rozmnażanie i jako jedyna w roju w pełni sprawująca funkcje rozrodcze. Oznacza to, że z jej jaj mogą powstać wszystkie 3 kasty pszczół: królowe, robotnice i trutnie.
Królowa pszczela – jak ją rozpoznać w ulu?
Królowa pszczela jest wyraźnie większa od robotnic. Ma bardzo duży odwłok, w którym najważniejszym organem są parzyste jajniki złożone z około 300 rurek (owarioli).
Odwłok królowej jest bardzo wrażliwy na uszkodzenia mechaniczne. W zasadzie każde uderzenie lub ucisk może spowodować uszkodzenie i martwicę rurek jajnikowych. Jest to jedna z głównych przyczyn skłaniających królową i pszczoły do cichej wymiany.
Królowa pszczół ma mniejszy mózg, czułki i oczy oraz zredukowane narządy gębowe, poza gruczołem żuwaczkowym wydzielającym substancję mateczną przekazywaną pszczołom robotnicom na drodze trofalaksji.
Substancja mateczna bardzo skutecznie blokuje funkcje reprodukcyjne u robotnic oraz wpływa korzystnie na zachowanie spójności rodziny pszczelej. Daje więc matce pszczelej sporą przewagę i możliwości sprawowania najbardziej odpowiedzialnej funkcji nawet przez 5 lat.
Królowa pszczół nie zbiera pyłku, dlatego jej odnóża nie posiadają stosownych włosków zwanych koszyczkiem. Brak potrzeby budowy plastrów doprowadził u królowych do znacznego zredukowania gruczołów woskowych. Królowa, mimo że jest dla pszczół najważniejsza w roju, podlega ciągłej ocenie i wartościowaniu pod względem biologicznym.
Młoda matka pszczela i jej obowiązki po wygryzieniu…
Matka pszczela (królowa) swe życie w ulu rozpoczyna pod presją czasu i oczekujących na rozpoczęcie składania jaj, pszczół robotnic. Matka doskonale wie, że to od niej zależy przyszłość rodziny, w której się wygryzła.
Stara się więc, z pomocą pszczół robotnic, w jak najkrótszym czasie przygotować do lotu godowego. Matka pszczela potrzebuje zazwyczaj 5 dni, by nabrać pełni sił i wylecieć… pozostawiając za sobą feromonowy ślad dla trutni.
Po jednym lub kilku lotach godowych, matka pszczela odpoczywa 2-3 dni, by nasienie wielu trutni trafiło do specjalnego zbiorniczka, zwanego spermateką. Po tym czasie matka pszczela jest już gotowa, by składać pierwsze jaja. Tam przez kolejne lata życia matki pszczelej nasienie będzie odżywiane i utrzymywane w sprawności niezbędnej do zapładniania składanych jaj.
Jeżeli matka pszczela nie odbędzie lotu godowego w okresie 4-6 tygodni od wygryzienia, rozpoczyna składanie jaj niezapłodnionych i staje się matką trutową.