Baza Wiedzy

Tułów pszczoły perfekcja w nieidealnej formie
Tułów pszczoły perfekcja w nieidealnej formie
Tułów pszczoły to najbardziej umięśniona część jej ciała. Jedna z najistotniejszych, choć będąca jednocześnie jej achillesową piętą. Wszystko za sprawą podatności tułowia na wychłodzenie, które stanowi realne zagrożenie dla życia owada. Przyglądnijmy się z bliska budowie tułowia i jego funkcjom. Zastanówmy się, jak przekłada się ona na codzienne zwyczaje pszczoły.
Tułów pszczoły i jego budowa
Pszczoła miodna dysponuje dwoma parami skrzydeł, które istotnie zwiększają jej możliwości lotne. Zamocowane są po obu stronach puszki tułowiowej i wyraźnie oddzielonej od dalszej części ciała stylikiem.
Tułów pszczoły składa się z czterech segmentów: trzech tułowiowych i jednego odwłokowego. Pierwsza para odnóży oraz dwie pokrywki skrzydłowe znajdują się na przedtułowiu.
Największą cześć tułowia pszczoły zajmuje natomiast śródtułów z pierwszą parą skrzydeł i drugą parą odnóży.
Trzecia para pszczelich odnóży wraz z drugą parą skrzydeł umiejscowiona jest na niewielkim zatułowiu.
Zatułowie w części grzbietowej ma wyraźnie widoczną zatarczkę. Zrośnięte z pierwszym segmentem odwłoka zatułowie tworzy wypukłe propodeum, zamykające puszkę tułowiową.
Stylik to przewężenie pomiędzy pierwszym, a drugim segmentem odwłoka znajdujące się po stronie brzusznej. Wyraźnie oddzielony od siebie tułów i odwłok nie wykształcił się bez przyczyny. Pomaga pszczołom w poruszaniu się, większej ruchliwość odwłoka i bardzo skutecznym operowaniu żądłem. Pomaga także utrzymać odpowiednią temperaturę wewnętrzną tułowia.
Znajdujące się w odwłoku wole miodowe może być całkowicie wypełnione wodą. Temperatura wody zawsze oscyluje poniżej 30°C, a więc niezbędnego do prawidłowego funkcjonowania mięśni i poruszania skrzydłami minimum. Wodę możemy więc śmiało uznać za zimną.
W związku z tym pobierana przez pszczołę woda, zawsze do pełnej objętości wola, jest wystarczającym czynnikiem powodującym obniżenie tej temperatury, grożąc utratą zdolności lotnych.
Każdy z segmentów tułowia składa się z połączonych ze sobą, płytek: dwóch bocznych, jednej grzbietowej i jednej brzusznej. Dzięki temu to bardzo silna „konstrukcja” wspomagająca pszczołę w utrzymaniu temperatury wewnętrznej tułowia na niezbędnym minimalnym poziomie 30°C.
Konstrukcja puszki tułowiowej ma jednak też i słabe punkty. Nauczył się z nich korzystać pasożyt Varroa Destructor, obecny aktualnie w każdej pszczelej rodzinie. Chodzi o elastyczne miejsca, w których umiejscowione są skrzydła i odnóża. Tu pasożyt może bez trudu wkłuć się swym aparatem gębowym i wysysać z ciała pszczoły niezbędne dla niego składniki pokarmowe.
Tułów pszczoły – mięśnie nie tylko do latania
Mięśnie, które przy pięknej, słonecznej pogodzie wprawiają skrzydła w ruch, również w zimie są mocno eksploatowane. Drgając wytwarzają ciepło utrzymujące owada przy życiu.
Zatrzymanie w zimowym kłębie wytwarzanego przez pojedyncze pszczoły ciepła, daje szansę przeżycia całej kolonii. To także możliwość utrzymania odpowiedniej temperatury pozwalającej na wychów kolejnych pokoleń pszczół.
Niestety, mimo gęsto owłosionego tułowia, wytworzone wewnątrz ciepło bardzo szybko ucieka wyziębiając organizm pszczoły.
Pojedyncza pszczoła nieruchomieje już w temperaturze +9°C. Dalszy spadek temperatury, do +6°C, prowadzi do odrętwienia z zimna. W stanie odrętwienia pszczoła może egzystować nieco powyżej doby. Pszczoła umiera w wyniku wyziębienia jeżeli w tym czasie temperatura nie podniesie się lub inne pszczoły jej nie ogrzeją.