Baza Wiedzy
Przeciwdziałanie wychłodzeniu. Zimowla pszczół i wiosenne przebudzenie
Przeciwdziałanie wychłodzeniu. Zimowla pszczół i wiosenne przebudzenie
Zimno i podążające za nim wychłodzenie organizmu należy do jednych z poważniejszych czynników ryzyka w codziennej egzystencji pszczoły miodnej. Nie występuje ono wyłącznie podczas zimy, kiedy pszczoły pogrążone są w stanie diapauzy. W czasie chłodniejszych dni sezonu zimno również potrafi dać się we znaki pszczołom. Pojedyncza pszczoła nieruchomieje już w temperaturze +9°C. Przy dalszym spadku temperatury odczuwalnej, postępujące odrętwienie szybko odbiera życie pszczoły.
Pszczoła nie jest w stanie sama się ogrzać na tyle, by przetrwać w polu choćby długi, zimny deszcz. Zdana jest na pomoc innych pszczół lub łaskawość promieni słonecznych.
Pszczoły doskonale zdają sobie sprawę z czyhającego na nie niebezpieczeństwa. Dlatego w okresach chłodu skupiają się, dbając o wspólne dobro. Tak więc idea znanych z ekranów muszkieterów również w świecie pszczół doskonale odnalazła swoje zastosowanie.
Podantość tułowia na wychłodzenie – czytaj więcej: Tułów pszczoły perfekcja w nieidealnej formie
Zimowla pszczół. Najważniejsze: przetrwać zimę i zapewnić pomyślność roju… razem.
Podczas zimowli pszczoły skłębiają się jeszcze ściślej. Dzięki temu maksymalnie ograniczają straty ciepła. Wydostające się z wnętrza kłębu ciepło jest na tyle intensywne, że pozwala na utrzymanie temperatury +9°C na zewnątrz kłębu. To konieczne, by pszczoły tworzące zewnętrzną warstwę nie wychłodziły się na śmierć.
Pszczoły w zewnętrznej warstwie kłębu zimowego poruszają się powolnie. Z czasem, schłodzone i odrętwiałe co jakiś czas przechodzą do wnętrza kłębu, by się ogrzać i uzupełnić zapasy energii.
W okresie zimowli pszczoły ciągle zamieniają się miejscami. Współdziałają dbając o siebie nawzajem. Im więcej pszczół w kłębie, tym mniejszy wydatek energii pojedynczej pszczoły na wytworzenie ciepła. Gdy nie ma czerwiu, pszczoły utrzymują wewnątrz kłębu temperaturę bliską 20°C.
Podwyższona temperatura wewnątrz kłębu pozwala pszczołom ogrzewać plastry i odsklepiać kolejne porcje zmagazynowanego pokarmu. Spadająca na zewnątrz kłębu temperatura powoduje zacieśnianie się kłębu.
Mimo dopracowanego niemal do perfekcji przystosowania pszczół, zimowla pszczół nie obywa się bez strat. Pszczoły, które z powodu zmęczenia nie dają rady utrzymać się w zewnętrznej warstwie kłębu spadają na dennicę ula. Giną z wychłodzenia tworząc osyp zimowy.
Zakończenie zimowli. Trudne wiosenne przygotowania pszczół
Każdy kolejny dzień zimowli jest więc dla pszczół coraz trudniejszy. Zapowiedzią wiosny jest wydłużający się dzień i wzrost średniej dobowej temperatury. Podążając za oznakami wiosny, pszczoły zaczynają stopniowo podnosić temperaturę w kłębie.
W tym czasie matka otrzymuje od pszczół coraz większe porcje mleczka pszczelego i podejmuje składanie jaj zapłodnionych. Dla pszczół jest to z kolei znak, że temperatura wewnątrz kłębu musi być znacznie wyższa i utrzymana na stałym poziomie, niezależnie od warunków pogodowych. Od tej pory optymalna temperatura to 33 do 36°C.
Intensywna praca przy produkcji ciepła oznacza wzrost zapotrzebowania pszczół na energię. Rozluźnione nieco pszczoły coraz szybciej konsumują zapasy pokarmu. Ze wszystkich sił starają się zapewnić optymalne warunki do wychowu pszczół, które mają je zastąpić. To kluczowy, ale jednocześnie niezwykle trudny okres w egzystencji każdej rodziny pszczelej.
Mimo ogromnego zmęczenia, pszczoły wysilają się jeszcze bardziej. Narażają własne życie dla dobra i przetrwania roju. Z czasem najbardziej wyeksploatowane zimowlą pszczoły umierają. Równocześnie stopniowo zastępują je młode i silne owady.
Okres wymiany pszczół zimowych na letnie jest dla pszczół niesłychanie niebezpieczny. Pszczoły nie mają pewności czy wystarczy im sił, by wychować odpowiednio liczne pokolenia pszczół letnich. Możemy być jednak pewni, że dołożą wszelkich starań, by będąca ich całym światem i największą wartością rodzina mogła przetrwać. Nawet, gdy ceną, którą przyjdzie im zapłacić jest śmierć wielu pojedynczych pszczół.
