Baza Wiedzy
Pszczoły, trzmiele i murarki – uzupełnienie doskonałe
Pszczoły, trzmiele i murarki – uzupełnienie doskonałe
Pszczoły, trzmiele i murarka ogrodowa to różna wierność kwiatowa.
Szybkiemu i sprawnemu zapyleniu roślin uprawianych na dużym areale sprzyja strategia pszczoły miodnej. Pszczoła miodna chętnie wybiera ten sam gatunek roślin nawet gdy inne, tak samo dla niej wartościowe są już dostępne. Pszczoły przekazują sobie informacje o lokalizacji i atrakcyjności pożytku za pomocą tańca. Komunikacja pozwala szybko zagospodarować obfitość dużych skupisk pożytku jednego rodzaju.
Murarka ogrodowa i trzmiele nie komunikują się ze sobą podczas poszukiwań i zbiorów. Brak wymiany informacji skłania je do równomiernych poszukiwań wokół gniazda. Murarka ogrodowa nie wykazuje się nadmierną wiernością kwiatową.
Efektywność zapylania roślin przez murarkę ogrodową zależy także od rosnących w pobliżu upraw roślin wiatropylnych, obfitujących w pyłek – orzech włoski, topola czy dąb. Aby przeciwdziałać zainteresowaniu samic murarki pyłkiem roślin wiatropylnych, ich gniazda powinny być oddalone od tych roślin o 350 metrów.
Zasięg owadów zapylających, a efektywność zapylania
Zasięg lotów pszczoły miodnej nie przekracza 3 km, jednak ¾ zbieraczek pracuje w promieniu do 1 km. Młode i niedoświadczone zbieraczki po pokarm latają na kilkaset metrów od ula. Dlatego też na roślinach kwitnących w odległości powyżej 150 m od ula liczba pszczół jest znacznie mniejsza. Niekorzystne warunki atmosferyczne ograniczają zasięg pszczoły miodnej do 30, 50 m, dlatego też rośliny zlokalizowane w bezpośrednim sąsiedztwie rodzin pszczelich dają wówczas dobry plon owoców i nasion.
Zasięg lotu trzmieli nie przekracza natomiast 1 km. Co ciekawe w zasięgu zaledwie 100-200 m od gniazda pracuje około 40% robotnic.
Spośród tych trzech gatunków najmniejszy zasięg ma murarka ogrodowa. Wynosi on 100-200 m od gniazda, w korzystnych warunkach i przy dużej obfitości pokarmu.
Efektywność zapylania wszystkich gatunków owadów zapylających wzrasta wraz ze zmniejszeniem odległości ula lub gniazda od upraw. Z tego względu warto umieszczać ule lub gniazda najlepiej grupami, blisko kwitnących roślin lub w środku uprawy.
Etat owadów zapylających
Czas pracy poszczególnych owadów zapylających nie jest równy. W ciągu dnia trzmiele pracują dłużej niż pszczoła miodna i murarka ogrodowa. Swój oblot zaczynają najwcześniej. Kończą nawet po zachodzie słońca. Czas ich pracy jest więc dłuższy nawet o 2-3 godziny w porównaniu do pszczoły miodnej.
Murarka ogrodowa na kwiatach pracuje najkrócej. Skuteczność jej pracy dorównuje jednak wynikom pszczoły miodnej. Trzmiele i murarka ogrodowa w tym samym czasie odwiedzają jednak więcej kwiatów niż pszczoła miodna, pracując na nich krócej. Dzięki temu do właściwego zapylenia uprawy potrzebnych jest znacznie mniej owadów.
Samice murarki ogrodowej oraz trzmiele wylatując po pokarm zbierają jednocześnie nektar oraz pyłek. Każda ich wizyta kończy się zapyleniem. Pyłek osypuje się poprzez otarcie owada o pręciki, a następnie łatwo przyczepia do włosków. Pyłek z podobną łatwością przykleja się do znamienia słupka kolejnego kwiatu.
Pośród pszczół miodnych występuje natomiast specjalizacja – zbieraczki nektaru, pyłku lub obu surowców jednocześnie. Dużo większą wartość w kontekście zapylania mają zbieraczki pyłku, ponieważ przenoszą na ciele więcej ziaren pyłku. Najczęściej odwiedzają młodsze kwiaty, posiadające receptywne znamienie słupka. Na kwiecie przebywają krócej, ale co najważniejsze częściej dotykają znamienia słupka. Zbieraczki nektaru natomiast siadają najczęściej na płatkach kwiatu pobierając słodką ciecz wydzielaną przez nektarniki.
Pszczoła miodna, trzmiele i murarka ogrodowa doskonale się uzupełniają.
